Nasze pokazy na Stadionie Narodowym w Warszawie były ściśle związane z tematyką Pikniku, którego hasło przewodnie brzmiało "Życie".
Pokazy
Życie w galerii handlowej. Nietrafione zakupy?
Podczas pokazu zaprezentowaliśmy wpływ widma światła na odbieranie barwy przedmiotu. Bardzo często, kiedy w domu, po zakupach oglądamy "zdobycze" okazuje się, że piękna turkusowa sukienka jest granatowa a zielona marynarka jest po prostu brązowa. Przyczyną jest różny rodzaj oświetlenia wykorzystywany w domu i sklepie. Odwiedzający nas na Pikniku poznali przyczyny tego zjawiska i nauczyli się jak unikać opisanych powyżej problemów.
Promienie słoneczne zbawienne czy groźne dla życia
Podczas pokazu zaprezentowaliśmy ochronę przed promieniowanie UV (ultra fioletowym). Opalanie się jest jednym z najczęstszych sposobów na miłe spędzanie czasu. Jednocześnie promieniowanie ultrafioletowe (UV), zawarte w świetle słonecznym, może być groźne dla naszego zdrowia a nawet życia. Dla ochrony przed promieniowanie UV stosujemy oczywiście koszule, spodnie i inne ubrania ale także specjalne kremy czy okulary przeciwsłoneczne. Podczas pokazu zwiedzający zmierzyli dokładnie w jakim stopniu promieniowanie UVA i UVB jest pochłaniane przez różne materiały i substancje. Wykorzystaliśmy przygotowane wcześniej próbki tkanin, kremów itp. a także posiadane przez zwiedzających ubrania, okulary, kremy itp. Jako źródło promieniowania UV wykorzystaliśmy oczywiście Słońce (na wypadek złej pogody przygotowaliśmy sztuczne źródło promieni UV odpowiednio obudowane i bezpieczne dla uczestników Pikniku). Każdy mógł porównać także czym różni się promieniowanie UV Słońca i sztucznych źródeł. Pokazy były całkowicie bezpieczne dla zwiedzających.
Chroń życie swoje i innych. "Crash testy"
Podczas pokazu zaprezentowaliśmy zderzenie modelu samochodu z barierą. Samochód zabawka z bezprzewodowym czujnikiem przyspieszenia zderza się z ustaloną prędkością z przeszkodą. Widz mógł dobrać i zamocować gotowe zderzaki, aby zapewnić jak najbezpieczniejsze zderzenie. Przyspieszenie samochodu w funkcji czasu zderzenia było prezentowane "on-line" na wykresie. Każdy mógł zaprojektować i wykonać własny model zderzaka i ponownie sprawdzić przyspieszenie samochodu w funkcji czasu zderzenia. Odbył się minikonkurs: Kto zbuduje "najbezpieczniejszy" zderzak?
Stałość płaszczyzny obrotu źródłem życia.
Podczas serii kilku pokazów zaprezentowaliśmy zachowanie momentu pędu.
- Siadając z wirującym kołem rowerowym na obrotowej platformie widz miał okazję samemu "poczuć" zasadę zachowania momentu pędu, czy coś tu nie tak z zasadą zachowania energii?!
- Przedziwne zachowania wirujących przedmiotów codziennego użytku oraz instruktaż, jak samemu zrealizować w prosty sposób wprawiające w osłupienie "wirujące eksperymenty".
- Walizka żyroskopowa. Uczestnik sprawdzał jak reaguje ona na próbę szybkiego jej obrócenia podczas trzymania za rączkę walizki.
Sprawdź ile masz w sobie życia.
Podczas pokazu zaprezentowaliśmy jak uzyskać prąd elektryczny z ciepłoty ludzkiego ciała. Podtrzymywanie stałej temperatury ciała to jeden z podstawowych warunków prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Znakomitym wskaźnikiem esprawności naszego wewnętrznego „systemu ciepłowniczego” jest stabilność temperatury jego peryferyjnych elementów, np. dłoni. Odwiedzający nasze stanowisko samodzielnie sprawdzali jak duże napięcie są w stanie wygenerować ciepłem własnych dłoni przy wykorzystaniu generatora termoelektrycznego i czy będzie ono stabilne. Ten prosty eksperyment bezbłędnie wskazuje osoby cierpiące na tzw. „syndrom zimnych dłoni” oraz tych z nas, o których bliscy mówią „kaloryferek”. Można także sprawdzić, w pojedynkę lub grupowo (np. całą rodziną), czy uda się swym własnym ciepłem zapalić żarówkę, zakręcić wiatraczkiem lub może nawet uruchomić małe radyjko.
"Magnetyzm" życia.
Podczas pokazu zaprezentowaliśmy zjawisko: Energia "znikąd" - pole magnetyczne. Akcelerator magnetyczny. Kule stalowe zderzają się w obecności pola magnetycznego "zyskując dodatkową energię z niczego". Szczegółowa analiza zjawiska była dla wielu uczestników niespodzianką. Pokaz przybliżył w namacalny sposób powszechne w fizyce współczesnej pojęcie pola i jego energii.
Życie jak ruch wahadła - czy jest przewidywalne?
Podczas pokazu zaprezentowaliśmy zjawisko: Drgania w jednej płaszczyźnie wahadła złożonego. W zależności od energii początkowej wahadła mogliśmy obserwować ruch wahadła deterministyczny - całkowicie przewidywalny albo chaotyczny - zupełnie "nieobliczalny".
Życie zaczyna się od fizyki. Jak działają zabawki?
Dla najmłodszych uczestników Pikniku prezentowaliśmy zabawki ilustrujące zasady zachowania w fizyce. Przedstawiliśmy silnik cieplny: "Pijącego ptaka", "dzięcioła" zsuwającego się z "pnia" dzięki drganiom, "chiński baczek" stający na "głowie", "kamień celtycki" zamieniający drgania na ruch obrotowy, zabawki fikające koziołki oraz drepczące w dół równi. Pokazy dla najmłodszych ale... i dorośli niejednokrotnie musieli się dłużej zastanowić nad przyczynami pokazanych zjawisk.
Pokazy przygotował i zaprezentował zespół w składzie: doktorzy inżynierowie Krzysztof Wojciechowski, Adam Chudecki, Dariusz Cybulski, Mariusz Krasiński, Dariusz Krzyżański, Mariusz Panak, Piotr Słoma, Janusz Tomaszewski oraz mgr inż. Janusz Kuliński i mgr inż. Krzysztof Mońko.
Więcej informacji w Życiu Uczelni (125) str. 16-17.